#Ενδυνάμωση γυναικών στον τομέα της υγείας: Η αναγκαιότητα εκπαίδευσης σε ηγεσία και ανθεκτικότητα
Αντωνιάδου Μαρία
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οδοντιατρικής Σχολής,
Ακαδημαϊκή και επιστημονική υπεύθυνη οδοντιατρικών προγραμμάτων και σεμιναρίων επιμόρφωσης της Οδοντιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ
Γνωστικό αντικείμενο: Οδοντιατρική επαγγελματική πρακτική
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Η ανάγκη για εκπαίδευση των γυναικών εργαζομένων σε φορείς και οργανισμούς υγείας είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, καθώς ο τομέας της υγείας χαρακτηρίζεται από υψηλή συγκέντρωση γυναικείου προσωπικού σε όλα τα επίπεδα. Οι γυναίκες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη λειτουργία και την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών υγείας, όμως συχνά αντιμετωπίζουν προκλήσεις που σχετίζονται με έμφυλες ανισότητες, επαγγελματική εξουθένωση και περιορισμένες ευκαιρίες εξέλιξης σε ηγετικές θέσεις. Η συνεχής εκπαίδευση στις δεξιότητες ηγεσίας, διαχείρισης και ανθεκτικότητας είναι ουσιαστική για την ενδυνάμωση των γυναικών εργαζομένων, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Ειδικά στον τομέα της υγείας, όπου οι εργασιακές συνθήκες είναι συχνά απαιτητικές και γεμάτες πίεση, τέτοιου είδους εκπαίδευση όχι μόνο συμβάλλει στη βελτίωση των επαγγελματικών επιδόσεων αλλά και στη δημιουργία ενός πιο ισότιμου και συμπεριληπτικού εργασιακού περιβάλλοντος.
Η συνεχής εκπαίδευση στις δεξιότητες ηγεσίας, διαχείρισης και ανθεκτικότητας είναι ουσιαστική για την ενδυνάμωση των γυναικών εργαζομένων, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Ειδικά στον τομέα της υγείας, όπου οι εργασιακές συνθήκες είναι συχνά απαιτητικές και γεμάτες πίεση, τέτοιου είδους εκπαίδευση όχι μόνο συμβάλλει στη βελτίωση των επαγγελματικών επιδόσεων αλλά και στη δημιουργία ενός πιο ισότιμου και συμπεριληπτικού εργασιακού περιβάλλοντος.
Η ενίσχυση των γυναικών εργαζομένων μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα που προάγουν την ανθεκτικότητα και την ηγεσία όχι μόνο ευθυγραμμίζεται με τις εθνικές και διεθνείς πολιτικές για την ισότητα των φύλων, αλλά ενισχύει και τη συνολική αποδοτικότητα των συστημάτων υγείας. Έτσι, η εκπαίδευση δεν αποτελεί απλώς μια αναγκαία προσαρμογή στις σύγχρονες απαιτήσεις, αλλά μια στρατηγική επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο των οργανισμών υγείας.Η ανάγκη για ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης για γυναίκες στον χώρο εργασίας με στόχο την ανθεκτικότητα και την ηγεσία βασίζεται σε νομικά, κοινωνικά και επαγγελματικά πλαίσια που έχουν αναγνωριστεί από διεθνείς και εθνικές νομοθεσίες. Ορισμένοι βασικοί λόγοι περιλαμβάνουν:
1. Νομοθετική υποχρέωση προώθησης ισότητας των φύλων
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές εθνικές κυβερνήσεις έχουν θέσει ως προτεραιότητα την προώθηση της ισότητας των φύλων στην εργασία. Οι οδηγίες της ΕΕ, όπως η Οδηγία 2006/54/ΕΚ για την ισότητα των φύλων στην εργασία, και η Σύμβαση της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) υπέρ της ίσης μεταχείρισης, υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργίας ίσων ευκαιριών. Ειδικά προγράμματα που ενισχύουν την ανθεκτικότητα και την ηγεσία των γυναικών συμβάλλουν στην αντιμετώπιση εμποδίων που πηγάζουν από έμφυλες ανισότητες.
Στην Ελλάδα, η νομοθεσία που προωθεί την εκπροσώπηση των γυναικών στον εργασιακό χώρο περιλαμβάνει:
Α. Νόμος 4706/2020
- Περιεχόμενο: Θεσπίζει την επαρκή εκπροσώπηση των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιρειών, ορίζοντας ότι τουλάχιστον το 25% των μελών πρέπει να είναι γυναίκες.
- Εφαρμογή: Από το 2021, παρατηρείται σταθερή αύξηση της γυναικείας παρουσίας στα διοικητικά συμβούλια, από 25% σε 28%.
Β. Πρόσφατες νομοθετικές πρωτοβουλίες
- Νομοσχέδιο για την Ισόρροπη Εκπροσώπηση των Φύλων: Το Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας παρουσίασε νομοσχέδιο που ενσωματώνει την Οδηγία 2022/2381 της ΕΕ, αυξάνοντας το ποσοστό εκπροσώπησης του υποεκπροσωπούμενου φύλου στα διοικητικά συμβούλια μεγάλων εισηγμένων εταιρειών από 25% σε 33%.
Γ. Εθνικό σχέδιο δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025
- Στόχοι: Περιλαμβάνει μέτρα για την προώθηση της ισότητας των φύλων στην εργασία, όπως η ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών σε ηγετικές θέσεις και η μείωση του έμφυλου μισθολογικού χάσματος.
Δ. Διεθνείς συμβάσεις και οδηγίες
- Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας: Κυρώθηκε από την Ελλάδα, εστιάζοντας στην εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας, συμβάλλοντας στην προστασία και ενδυνάμωση των γυναικών.
Αυτές οι νομοθετικές πρωτοβουλίες στοχεύουν στη βελτίωση της γυναικείας εκπροσώπησης και στην προώθηση της ισότητας των φύλων στον εργασιακό χώρο στην Ελλάδα.
2. Αντιμετώπιση κοινωνικών και επαγγελματικών ανισοτήτων
Η αντιμετώπιση των κοινωνικών και επαγγελματικών ανισοτήτων αποτελεί θεμελιώδη στόχο των σύγχρονων νομοθετικών και κοινωνικών πολιτικών. Η ισότητα των φύλων στον εργασιακό χώρο δεν είναι μόνο ηθική απαίτηση αλλά και βασικός παράγοντας για την ενίσχυση της παραγωγικότητας, της καινοτομίας και της κοινωνικής συνοχής. Παρότι οι γυναίκες καταλαμβάνουν ολοένα και περισσότερο χώρο στην αγορά εργασίας, εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν διακρίσεις, στερεότυπα και άνισες ευκαιρίες εξέλιξης, ειδικά σε ηγετικές θέσεις.
Ο ρόλος των εκπαιδευτικών προγραμμάτων
Τα προγράμματα εκπαίδευσης για την ανάπτυξη ηγετικών δεξιοτήτων και ανθεκτικότητας αποτελούν κρίσιμα εργαλεία για την ενδυνάμωση των γυναικών και την εξάλειψη των επαγγελματικών ανισοτήτων. Εστιάζουν σε βασικούς τομείς που βοηθούν τις γυναίκες να ξεπεράσουν τα εμπόδια που συναντούν:
- Ξεπερνώντας τα στερεότυπα: Η εκπαίδευση βοηθά τις γυναίκες να αναγνωρίσουν και να απορρίψουν στερεοτυπικές αντιλήψεις που περιορίζουν τις φιλοδοξίες και τις ευκαιρίες τους. Τα προγράμματα επικεντρώνονται στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησης και της αυτόνομης λήψης αποφάσεων.
- Ενίσχυση αυτοπεποίθησης: Μέσα από εκπαιδευτικές δράσεις, οι γυναίκες αποκτούν την αυτοπεποίθηση να διεκδικούν ηγετικές θέσεις, να υπερασπίζονται τις απόψεις τους και να αντιμετωπίζουν με θάρρος προκλήσεις στο εργασιακό περιβάλλον.
- Διαχείριση προκλήσεων και διακρίσεων: Οι συμμετέχουσες μαθαίνουν πώς να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται διακρίσεις στον χώρο εργασίας. Τους παρέχονται στρατηγικές για την επίλυση συγκρούσεων, την προώθηση της συνεργασίας και την αξιοποίηση ευκαιριών ανάπτυξης.
Οφέλη για τις γυναίκες και τους οργανισμούς
Η συμμετοχή των γυναικών σε εκπαιδευτικά προγράμματα που επικεντρώνονται σε δεξιότητες ηγεσίας και ανθεκτικότητας προσφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο για τις ίδιες όσο και για τους οργανισμούς στους οποίους εργάζονται:
Για τις γυναίκες:
- Ενισχύεται η αίσθηση αυτονομίας και ικανοποίησης.
- Δημιουργούνται ευκαιρίες για προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη.
- Βελτιώνεται η ικανότητα αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων.
Για τους οργανισμούς:
- Ενισχύεται η ποικιλομορφία και η συμπεριληπτικότητα.
- Βελτιώνεται η απόδοση και η καινοτομία μέσω ισχυρότερων ομάδων.
- Δημιουργείται ένα πιο ισορροπημένο και δίκαιο εργασιακό περιβάλλον.
Εφαρμογές στην πράξη
Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των κοινωνικών και επαγγελματικών ανισοτήτων, οι οργανισμοί μπορούν να υιοθετήσουν τις εξής στρατηγικές:
- Διεξαγωγή εκπαιδευτικών προγραμμάτων: Εργαστήρια και σεμινάρια που ενισχύουν δεξιότητες όπως η διαπραγμάτευση, η επικοινωνία και η στρατηγική σκέψη.
- Καθοδήγηση (Mentoring): Παροχή καθοδήγησης από έμπειρους επαγγελματίες, που ενισχύει την αυτοπεποίθηση και τη δικτύωση.
- Πολιτικές υποστήριξης: Δημιουργία πολιτικών που εξασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες πρόσβασης σε θέσεις ευθύνης.
Η άρση των κοινωνικών και επαγγελματικών ανισοτήτων απαιτεί συνδυασμό νομοθετικών πρωτοβουλιών και στοχευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Η επένδυση στην ανάπτυξη ηγετικών δεξιοτήτων και ανθεκτικότητας για τις γυναίκες συμβάλλει στην εξάλειψη των έμφυλων διακρίσεων, στη δημιουργία ίσων ευκαιριών και στην ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της επαγγελματικής ισότητας. Αυτό δεν είναι μόνο προς όφελος των γυναικών, αλλά και της συνολικής προόδου των οργανισμών και της κοινωνίας.
3. Νομική επιταγή για δίκαιη εκπροσώπηση
Η δίκαιη εκπροσώπηση των φύλων σε ηγετικές θέσεις αποτελεί βασικό στόχο πολλών εθνικών και διεθνών νομοθετικών πλαισίων, καθώς και κανονισμών εταιρικής διακυβέρνησης. Πολλές χώρες έχουν θεσπίσει ποσοστώσεις και άλλους κανονισμούς που απαιτούν την αύξηση της συμμετοχής των γυναικών σε θέσεις ευθύνης και λήψης αποφάσεων, προκειμένου να αντιμετωπιστούν ιστορικές ανισότητες και να ενισχυθεί η ισότητα των ευκαιριών στον εργασιακό χώρο.
Νομοθετικό πλαίσιο
Η επιβολή ποσοστώσεων για την εκπροσώπηση των γυναικών συνδέεται άμεσα με πολιτικές που προάγουν τη διαφάνεια και τη συμπερίληψη. Παραδείγματα περιλαμβάνουν:
Ελλάδα – Νόμος 4706/2020: Επιβάλλει ποσοστώσεις τουλάχιστον 25% για τη συμμετοχή των γυναικών στα διοικητικά συμβούλια εισηγμένων εταιρειών.
Ευρωπαϊκή Ένωση – Οδηγία 2022/2381: Προβλέπει ότι μέχρι το 2026, τουλάχιστον το 40% των μη εκτελεστικών διοικητικών θέσεων ή το 33% του συνόλου των θέσεων σε διοικητικά συμβούλια πρέπει να καλύπτονται από το υποεκπροσωπούμενο φύλο.
Διεθνής πρακτική: Χώρες όπως η Νορβηγία, η Γαλλία και η Ισπανία έχουν θέσει αυστηρές ποσοστώσεις για την αύξηση της γυναικείας εκπροσώπησης σε κορυφαίες θέσεις.
Η σημασία της εκπαίδευσης
Για την επιτυχή εφαρμογή αυτών των ποσοστώσεων, η απλή παρουσία γυναικών στις ηγετικές θέσεις δεν είναι αρκετή. Χρειάζεται επένδυση στην εκπαίδευση και ενδυνάμωση, ώστε οι γυναίκες να είναι κατάλληλα προετοιμασμένες να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ηγετικών ρόλων. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα παίζουν κρίσιμο ρόλο για:
- Ανάπτυξη ηγετικών δεξιοτήτων: Παροχή εργαλείων που βοηθούν τις γυναίκες να διαχειρίζονται πολύπλοκες καταστάσεις, να καθοδηγούν ομάδες και να λαμβάνουν κρίσιμες αποφάσεις.
- Αυτοπεποίθηση και διεκδίκηση: Καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης ώστε οι γυναίκες να διεκδικούν ηγετικές θέσεις και να υπερασπίζονται τις απόψεις τους.
- Διαχείριση προκαταλήψεων: Αντιμετώπιση των έμφυλων στερεοτύπων και διακρίσεων που συχνά υπάρχουν στον εργασιακό χώρο.
- Δικτύωση και συνεργασία: Δημιουργία δικτύων υποστήριξης που ενισχύουν τη συνεργασία και την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ γυναικών ηγετών.
Οφέλη από τη δίκαιη εκπροσώπηση
Η δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών στις ηγετικές θέσεις έχει πολλαπλά οφέλη για τους οργανισμούς και την κοινωνία:
- Βελτίωση της λήψης αποφάσεων: Οι μικτές ομάδες, με ισορροπημένη εκπροσώπηση φύλων, λαμβάνουν πιο στρατηγικές και καινοτόμες αποφάσεις.
- Ενίσχυση της ισορροπίας ισχύος: Η συμμετοχή γυναικών στις ηγετικές θέσεις συμβάλλει στη δημιουργία δίκαιου και ισότιμου εργασιακού περιβάλλοντος.
- Προώθηση της κοινωνικής ισορροπίας: Η αυξημένη γυναικεία εκπροσώπηση έχει θετικό αντίκτυπο στις κοινωνικές αντιλήψεις για την ισότητα των φύλων.
- Βιώσιμη ανάπτυξη: Η δίκαιη εκπροσώπηση συμβάλλει στην επίτευξη στόχων βιώσιμης ανάπτυξης, όπως ο Στόχος 5 (Ισότητα των Φύλων) και ο Στόχος 10 (Μείωση Ανισοτήτων).
Εφαρμογές στην πράξη
Για την αποτελεσματική ενίσχυση της γυναικείας παρουσίας, οι οργανισμοί μπορούν να εφαρμόσουν:
- Στοχευμένα προγράμματα κατάρτισης: Εκπαιδεύσεις σε ηγεσία, διαχείριση κρίσεων και στρατηγική σκέψη.
- Καθοδήγηση και συμβουλευτική (Mentoring): Παροχή καθοδήγησης από έμπειρους ηγέτες για την ανάπτυξη ταλέντου.
- Στρατηγικές δέσμευσης: Συμπερίληψη γυναικών σε κρίσιμες θέσεις κατά τον σχεδιασμό έργων ή τη λήψη αποφάσεων.
Η δίκαιη εκπροσώπηση των γυναικών στις ηγετικές θέσεις δεν είναι απλώς ζήτημα νομοθετικής συμμόρφωσης αλλά στρατηγική επιλογή που ενισχύει την ισότητα και τη συνολική αποτελεσματικότητα των οργανισμών. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα για την ενδυνάμωση των γυναικών αποτελούν αναγκαίο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή, ενισχύοντας την ικανότητά τους να ανταποκριθούν με αυτοπεποίθηση και επιτυχία στις προκλήσεις των ηγετικών ρόλων.
4. Εναρμόνιση με εργατική νομοθεσία
Η νομοθεσία για την υγεία και ασφάλεια στον χώρο εργασίας καθορίζει ότι οι εργοδότες έχουν νομική υποχρέωση να διασφαλίζουν την υγεία, την ασφάλεια, καθώς και την ψυχική και συναισθηματική ευεξία των εργαζομένων. Στο πλαίσιο αυτό, η εκπαίδευση στις δεξιότητες ανθεκτικότητας είναι ένα ουσιαστικό εργαλείο που βοηθά τις γυναίκες εργαζόμενες να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις του σύγχρονου εργασιακού περιβάλλοντος και να βελτιώνουν τη συνολική τους απόδοση.
Νομοθετικό πλαίσιο
Η προστασία της ψυχικής και συναισθηματικής υγείας είναι ρητά αναγνωρισμένη από την ελληνική και ευρωπαϊκή εργατική νομοθεσία. Συγκεκριμένα:
- Ευρωπαϊκή Οδηγία 89/391/ΕΟΚ: Καθορίζει τις γενικές αρχές για την πρόληψη επαγγελματικών κινδύνων και την προστασία της υγείας, περιλαμβάνοντας και την ψυχοκοινωνική διάσταση της εργασίας.
- Νόμος 3850/2010 (Κώδικας Νόμων για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία): Εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και απαιτεί από τους εργοδότες να προλαμβάνουν κινδύνους που σχετίζονται με το εργασιακό άγχος και να διασφαλίζουν την ευημερία των εργαζομένων.
- Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO): Υπογραμμίζει την ανάγκη εξάλειψης της βίας και της παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο, συμβάλλοντας έτσι στην ψυχική ευεξία.
Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην ανθεκτικότητα
Η εκπαίδευση στην ανθεκτικότητα εστιάζει στην ενδυνάμωση των εργαζομένων να διαχειρίζονται καλύτερα το άγχος, την πίεση και άλλες προκλήσεις της καθημερινότητας στον χώρο εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι γυναίκες εργαζόμενες, που συχνά επωμίζονται πολλαπλούς ρόλους στον εργασιακό και προσωπικό τομέα, επωφελούνται σημαντικά από τέτοια προγράμματα.
Οφέλη της εκπαίδευσης για γυναίκες εργαζόμενες
- Διαχείριση άγχους: Οι γυναίκες εκπαιδεύονται να αναγνωρίζουν πηγές άγχους και να εφαρμόζουν τεχνικές διαχείρισης, όπως η στοχοθεσία, η συναισθηματική νοημοσύνη και η βελτίωση της αυτοεκτίμησης.
- Αντιμετώπιση έμφυλων διακρίσεων: Μέσω της εκπαίδευσης, οι γυναίκες αποκτούν εργαλεία να διαχειρίζονται την έμφυλη ανισότητα, να αντιδρούν εποικοδομητικά και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους.
- Αύξηση αποδοτικότητας: Η βελτίωση της ψυχικής υγείας και της ανθεκτικότητας οδηγεί σε αύξηση της συγκέντρωσης, της παραγωγικότητας και της ικανότητας λήψης αποφάσεων.
- Πρόληψη επαγγελματικής εξουθένωσης (Burnout): Οι τεχνικές ανθεκτικότητας βοηθούν τις γυναίκες να διατηρούν ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, μειώνοντας την πιθανότητα επαγγελματικής εξουθένωσης.
Εφαρμογή σε εργασιακούς χώρους υγείας
Η ενσωμάτωση της εκπαίδευσης στην ανθεκτικότητα σε οργανισμούς και φορείς υγείας μπορεί να υλοποιηθεί μέσω:
- Εργαστηρίων και σεμιναρίων: Ειδικά σχεδιασμένα προγράμματα για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας και δεξιοτήτων διαχείρισης κρίσεων.
- Συνεχής υποστήριξη (προγράμματα mentoring /coaching: Παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης από ειδικούς συμβούλους.
- Προσαρμογή πολιτικών: Διαμόρφωση εσωτερικών πολιτικών που προωθούν τη ψυχική υγεία και την ισορροπία εργασιακής-προσωπικής ζωής.
Οφέλη για εργοδότες και εργαζομένους
Η εκπαίδευση στην ανθεκτικότητα δεν ωφελεί μόνο τις εργαζόμενες, αλλά και τους εργοδότες. Ένας ψυχικά υγιής και ανθεκτικός εργαζόμενος:
- Συμβάλλει σε μειωμένες απουσίες λόγω ψυχολογικών προβλημάτων.
- Προάγει την ομαδικότητα και τη συνεργασία.
- Αυξάνει τη συνολική αποδοτικότητα και τη φήμη του οργανισμού ως εργοδότη που νοιάζεται για την ευημερία των εργαζομένων του.
Η εναρμόνιση με την εργατική νομοθεσία για την υποστήριξη της ψυχικής και συναισθηματικής ευεξίας δεν αποτελεί απλώς νομική υποχρέωση αλλά και ουσιαστική επένδυση για τη βιωσιμότητα και την επιτυχία ενός οργανισμού. Μέσα από την εκπαίδευση των γυναικών στην ανθεκτικότητα, προάγεται ένα υγιέστερο, πιο ισορροπημένο και παραγωγικό εργασιακό περιβάλλον, ενισχύοντας τη συνολική ποιότητα της εργασιακής ζωής.
5. Προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης
Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί παγκόσμια προτεραιότητα, με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών να θέτουν συγκεκριμένα κριτήρια για την ισότιμη και δίκαιη ανάπτυξη σε όλους τους τομείς. Ο Στόχος 5: Ισότητα των Φύλων αποτελεί κεντρικό πυλώνα, εστιάζοντας στην ενίσχυση της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών σε ηγετικές θέσεις, την εξάλειψη των διακρίσεων και την ενδυνάμωση τους σε όλους τους τομείς της κοινωνίας, περιλαμβανομένου του επαγγελματικού περιβάλλοντος.
Η σχέση της ισότητας των φύλων με τη βιώσιμη ανάπτυξη
Η ενίσχυση της παρουσίας των γυναικών στον εργασιακό χώρο, ιδίως σε θέσεις λήψης αποφάσεων, έχει άμεση σύνδεση με τη βιώσιμη ανάπτυξη:
- Κοινωνική δικαιοσύνη: Η ισότητα των φύλων αποτελεί βασικό δείκτη κοινωνικής προόδου και συμβάλλει στη δημιουργία δίκαιων κοινωνιών όπου όλοι οι πολίτες έχουν ίσες ευκαιρίες.
- Οικονομική ανάπτυξη: Μελέτες δείχνουν ότι η πλήρης συμμετοχή των γυναικών στην αγορά εργασίας μπορεί να ενισχύσει σημαντικά το ΑΕΠ. Ενδεικτικά, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, οι χώρες που επενδύουν στην ισότητα των φύλων καταγράφουν ταχύτερη και πιο βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη.
- Περιβαλλοντική διαχείριση: Οι γυναίκες σε ηγετικούς ρόλους συχνά προωθούν πιο βιώσιμες πρακτικές και πολιτικές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, την πράσινη ανάπτυξη και τη διαχείριση πόρων.
Ο ρόλος των ειδικών εκπαιδευτικών προγραμμάτων
Τα ειδικά προγράμματα εκπαίδευσης για την ενδυνάμωση των γυναικών στον εργασιακό χώρο είναι απαραίτητα για την επίτευξη του Στόχου 5 και των υπόλοιπων στόχων βιώσιμης ανάπτυξης. Μέσα από την καλλιέργεια δεξιοτήτων ανθεκτικότητας, ηγεσίας και διαχείρισης, οι γυναίκες αποκτούν τα εφόδια για να:
- Αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις: Διαχειρίζονται διακρίσεις, επαγγελματική εξουθένωση και έμφυλα στερεότυπα.
- Αναλάβουν ηγετικούς ρόλους: Καταλαμβάνουν θέσεις εξουσίας που τους επιτρέπουν να επηρεάζουν στρατηγικές αποφάσεις και να καθοδηγούν οργανισμούς σε βιώσιμες πρακτικές.
- Συμβάλουν σε συμπεριληπτικά περιβάλλοντα: Ενισχύουν την ποικιλομορφία στις ομάδες εργασίας, προάγοντας καινοτομία και ανάπτυξη.
Πρακτικές εφαρμογές
- Αύξηση εκπροσώπησης: Μέσω ποσοστώσεων και κινήτρων, οι οργανισμοί διασφαλίζουν τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών σε ηγετικές θέσεις.
- Κατάρτιση σε ηγεσία και ανθεκτικότητα: Οι γυναίκες προετοιμάζονται να διαχειρίζονται κρίσεις, να προωθούν βιώσιμες στρατηγικές και να ενδυναμώνουν τις ομάδες τους.
- Ενίσχυση δικτύων υποστήριξης: Δημιουργία πλατφορμών που ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ γυναικών επαγγελματιών.
Επιπτώσεις στη βιωσιμότητα
Η ενδυνάμωση των γυναικών στον εργασιακό χώρο μέσω στοχευμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων δεν συμβάλλει μόνο στην επίτευξη του Στόχου 5, αλλά υποστηρίζει τη συνολική επίτευξη των SDGs. Ενδεικτικά:
- Στόχος 8 (Αξιοπρεπής Εργασία και Οικονομική Ανάπτυξη): Οι γυναίκες με ηγετικές δεξιότητες συμβάλλουν στη δημιουργία και ανάπτυξη βιώσιμων επιχειρήσεων.
- Στόχος 10 (Μείωση Ανισοτήτων): Εξαλείφονται έμφυλες διακρίσεις, προάγοντας την κοινωνική συνοχή.
- Στόχος 13 (Δράση για το Κλίμα): Οι γυναίκες στην ηγεσία ενισχύουν τη βιώσιμη διαχείριση περιβαλλοντικών πόρων.
Η προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στον επαγγελματικό στίβο. Τα ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα που ενδυναμώνουν τις γυναίκες και τις προετοιμάζουν για ηγετικές θέσεις αποτελούν βασική προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός δίκαιου, βιώσιμου και συμπεριληπτικού μέλλοντος. Η επένδυση σε αυτά τα προγράμματα δεν είναι μόνο αναγκαία, αλλά και στρατηγικά έξυπνη, τόσο για τους οργανισμούς όσο και για την κοινωνία στο σύνολό της.
6. Οικοδόμηση συμπεριληπτικών εργασιακών περιβαλλόντων
Η δημιουργία ποικιλόμορφων και συμπεριληπτικών εργασιακών περιβαλλόντων δεν είναι μόνο ηθική υποχρέωση, αλλά και στρατηγική ανάγκη για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα των οργανισμών. Η εκπαίδευση των γυναικών σε δεξιότητες ανθεκτικότητας και ηγεσίας διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην επίτευξη αυτών των στόχων. Η ανθεκτικότητα βοηθά τις γυναίκες να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις ενός συχνά απαιτητικού και άνισου εργασιακού περιβάλλοντος, ενώ η εκπαίδευση σε ηγετικές δεξιότητες τις καθιστά ικανές να διεκδικούν και να καταλαμβάνουν θέσεις ισχύος, συμβάλλοντας σε πιο ισορροπημένες αποφάσεις και στρατηγικές.
Τα συμπεριληπτικά εργασιακά περιβάλλοντα χαρακτηρίζονται από τη συμμετοχή ατόμων με διαφορετικά χαρακτηριστικά, απόψεις και εμπειρίες. Οι γυναίκες, ως σημαντικό μέρος του ανθρώπινου δυναμικού, συχνά φέρνουν νέες προσεγγίσεις στη διαχείριση κρίσεων, την καινοτομία και τη συνεργασία. Ωστόσο, για να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητές τους, απαιτείται συστηματική υποστήριξη μέσω προγραμμάτων εκπαίδευσης που προάγουν την αυτοπεποίθηση, την ψυχική ανθεκτικότητα και την καλλιέργεια ηγετικών δεξιοτήτων. Πέρα από τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία, η επένδυση στην εκπαίδευση των γυναικών δημιουργεί σημαντικά πλεονεκτήματα για τους οργανισμούς:
- Αύξηση της αποδοτικότητας: Οι γυναίκες που έχουν εκπαιδευτεί σε ηγετικές δεξιότητες μπορούν να συμβάλουν στη λήψη στρατηγικών αποφάσεων και στη βελτίωση της απόδοσης της ομάδας.
- Μείωση της φυγής ταλέντων: Οι συμπεριληπτικοί οργανισμοί διατηρούν και προσελκύουν ταλαντούχες εργαζόμενες, μειώνοντας το κόστος της διαρκούς αντικατάστασης προσωπικού.
- Καινοτομία και δημιουργικότητα: Η ποικιλομορφία στις ομάδες προάγει τη δημιουργικότητα και οδηγεί σε πιο καινοτόμες λύσεις.
Συμπερασματικά, η ενδυνάμωση των γυναικών μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων δεν είναι απλώς ζήτημα ισότητας. Αντιθέτως, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των οργανισμών σε μια παγκόσμια αγορά που απαιτεί ευελιξία, ανθεκτικότητα και συμπερίληψη. Τα συμπεριληπτικά εργασιακά περιβάλλοντα ενισχύουν τη συνολική παραγωγικότητα και ενδυναμώνουν τους εργαζομένους, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός πιο ισορροπημένου και δίκαιου εργασιακού κόσμου.
Βιβλιογραφία
- Νόμος 4706/2020 - Εταιρική Διακυβέρνηση για εισηγμένες εταιρείες. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Α', Αρ. Φύλλου 136/17.07.2020.
Διαθέσιμο στο: https://www.e-nomothesia.gr/kat-epicheireseis/nomos-4706-2020-phek-136a-17-7-2020.html - Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων. «Δόμνα Μιχαηλίδου: 14 Μέτρα για την Ισότητα των Γυναικών στην Αγορά Εργασίας.»
Διαθέσιμο στο: https://ypergasias.gov.gr/domna-michailidou-14-metra-gia-tin-isotita-ton-gynaikon-stin-agora-ergasias/ - Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. «Νομοσχέδιο για τη Βελτίωση της Ισόρροπης Εκπροσώπησης των Φύλων σε Θέσεις Διοικητικών Στελεχών.»
Διαθέσιμο στο: https://www.ertnews.gr/eidiseis/ellada/ypourgeio-koinonikis-synoxis-kai-oikogeneias-nomosxedio-gia-ti-veltiosi-tis-isorropis-ekprosopisis-ton-fylon-se-theseis-dieythyntikon-stelexon/ - Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οδηγία 2022/2381 για τη Βελτίωση της Ισότητας των Φύλων στα Διοικητικά Συμβούλια.
Διαθέσιμο στο: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/?uri=CELEX:32022L2381 - Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ισότητα των Φύλων 2021-2025. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων.
Διαθέσιμο στο: https://ypergasias.gov.gr/ethniko-schedio-drasis-gia-tin-isotita-ton-fylon-2021-2025/ - Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (International Labour Organization). Σύμβαση 190: Εξάλειψη της Βίας και Παρενόχλησης στον Κόσμο της Εργασίας. Κυρωθείσα από την Ελληνική Βουλή, 2021.
Διαθέσιμο στο: https://www.ilo.org/global/standards/subjects-covered-by-international-labour-standards/violence-harassment/lang--en/index.htm
- Νόμος 4706/2020 - Εταιρική Διακυβέρνηση για εισηγμένες εταιρείες. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, Τεύχος Α', Αρ. Φύλλου 136/17.07.2020.
ΜΕΛΕΤΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΟ ΧΩΡΟ
- MONO ΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ -
Ερωτηματολόγιο ανοιχτό για συμπλήρωση από: Δεκέμβριο 2024- Φεβρουάριο 2025.
Σκοπός αυτής της έρευνας
Ο πρωταρχικός στόχος αυτής της μελέτης είναι να συνεισφέρει πολύτιμες γνώσεις στην εκπαίδευση των γυναικών επαγγελματιών υγείας του ακαδημαϊκού τομέα, σχετικά με θέματα ηγεσίας και γυναικείας ανθεκτικότητας στον εργασιακό χώρο. Σε αυτήν την έρευνα, όλα τα δεδομένα που συλλέγονται αντιμετωπίζονται με τη μέγιστη εμπιστευτικότητα, τηρώντας τις δεοντολογικές κατευθυντήριες γραμμές και τους κανονισμούς προστασίας προσωπικών δεδομένων των σχολών επιστημών υγείας του ΕΚΠΑ. Η συμμετοχή είναι εντελώς εθελοντική και οι συμμετέχοντες έχουν το δικαίωμα να μην συμμετάσχουν χωρίς κυρώσεις, διασφαλίζοντας ότι η ακαδημαϊκή τους θέση και η σχέση τους με το πανεπιστήμιο παραμένουν ανεπηρέαστες. Θα καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για να ελαχιστοποιηθεί η πιθανή ταλαιπωρία των συμμετεχόντων και η μελέτη δεν ενέχει κινδύνους. Όλα τα ερευνητικά δεδομένα θα αποθηκεύονται με ασφάλεια ψηφιακά, με περιορισμένη πρόσβαση μόνο στους ερευνητές.
Με την υποβολή του ερωτηματολογίου της μελέτης, οι συμμετέχοντες συναινούν στη συμμετοχή και συμβολή τους στην προώθηση της γνώσης σχετικά με την γυναικεία ηγεσία και ανθεκτικότητα στον υγειονομικό κλάδο. Η ερευνητική ομάδα δεσμεύεται να τηρεί τα υψηλότερα δεοντολογικά πρότυπα καθ 'όλη τη διάρκεια της διαδικασίας.
Διαδικασίες: Η συμμετοχή σας σε αυτή την έρευνα περιλαμβάνει την συμπλήρωση ενός ερωτηματολογίου. Ο μέγιστος χρόνος απασχόλησης είναι περίπου 20 λεπτά. Η υποβολή της φόρμας κάθε ερωτηματολογίου υποδηλώνει τη συναίνεσή σας για συμμετοχή στη μελέτη.
Εξαιρέσεις: Δεν μπορείτε να συμμετάσχετε σε αυτήν την έρευνα αν κάποιο από τα ακόλουθα ισχύει για εσάς: Δεν είστε ΓΥΝΑΙΚΑ, άνω των 20 ετών, επαγγελματίας υγείας και εργαζόμενη σε ακαδημαϊκό περιβάλλον σχολής υγείας (περιλαμβάνονται μέλη ΔΕΠ, τεχνικό και διοικητικό προσωπικό).
Οφέλη: Το όφελος από τη συμμετοχή σας στην έρευνα αυτή μπορεί να είναι μόνο εκπαιδευτικό. Δεν υπάρχει κανενός είδους ανταμοιβή για τη συμμετοχή στη μελέτη.
Εναλλακτικές λύσεις: Αυτή η έρευνα γίνεται για ερευνητικούς σκοπούς μόνο και δεν αποτελεί μέρος θεραπείας.
Εμπιστευτικότητα: Κρατείται πλήρης εμπιστευτικότητα για όλα τα αρχεία. Με την συμπλήρωση του ερωτηματολογίου δεν συλλέγονται προσωπικά στοιχεία. Σε καμία περίπτωση (αναφορά, δημοσίευση) δεν θα αναφέρονται προσωπικά στοιχεία των συμμετεχόντων καθώς δεν συλλέγονται.
Δικαίωμα μη συμμετοχής ή απόσυρσης: Μπορείτε να αποσυρθείτε από τη μελέτη όποτε εσείς επιθυμείτε. Η απόσυρσή σας δεν θα έχει καμία συνέπεια. Αν έχετε επιπλέον ερωτήσεις σχετικά με την έρευνα, μπορείτε να επικοινωνήσετε με την Μαρία Αντωνιάδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, τηλ. 210-7461338/6944-342546, mantonia@dent.uoa.gr.
Αυτό το πρόγραμμα έχει εγκριθεί από την Επιτροπή Δεοντολογίας Έρευνας του Τμήματος Οδοντιατρικής και Νοσηλευτικής του ΕΚΠΑ.
👩🔬👍Σας καλούμε θερμά να συμμετάσχετε σε αυτή την πρωτοβουλία, η οποία σχεδιάστηκε από γυναίκες ερευνήτριες με στόχο την ενδυνάμωση και υποστήριξη των γυναικών συναδέλφων στον ακαδημαϊκό τομέα υγείας. Η συμβολή σας είναι ζωτικής σημασίας για την προώθηση της γνώσης γύρω από τη γυναικεία ηγεσία και ανθεκτικότητα στον εργασιακό χώρο.
Για τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου μπορείτε να πληκρτολογήσετε: https://forms.gle/MjcmYZxSnnZDVL8NA
Ή να σκανάρετε εδώ:
Περισσότερα για τα προγράμματα ηγεσίας και γυναικείας ανθεκτικότητας της ακαδημαϊκής ομάδας μπορείτε να δείτε στο site: www.leader-edu.cce.uoa.gr
